در این مقاله میخواهیم از زبان یک روانکاو مشهور ضمیر خود آگاه و نا خود آگاه را برای شما توصیف کنیم.
زیگموند فروید، روانکاو مشهور، معتقد بود که رفتار و شخصیت انسان از تعامل مداوم و منحصر به فرد نیروهای روانی متضاد ناشی می شود که در سه سطح مختلف آگاهی عمل می کنند :،ضمیر خود آگاه، نیمه خود آگاه و ناخود آگاه. او معتقد بود که هر یک از این بخش های ذهن، هر کدام نقش مهمی در تأثیرگذاری بر رفتار ما دارد.
برای درک نظریه فروید، ابتدا لازم است بفهمیم که او معتقد بود هر کدام از این ۳ضمیر که پیش تر ارائه شد چه کاره هستند و چگونه بر روی شخصیت انسان عمل می کنند و چگونه این سه عنصر با یکدیگر همکاری می کنند تا به تجربیات بشری کمک کنند. هر سطح آگاهی در شکل دادن به رفتار و اندیشه انسان نقش دارد.
درباره زیگموند فروید
زیگموند فروید بنیانگذار نظریه روانکاوی بود. به نوعی که ایده های او در آن زمان تکان دهنده تلقی می شد و حتی در حال حاضر در مورد ایده های آن موقعی که این شخص داد، بحث و جدل می کنند.
آثار وی تأثیر عمیقی بر برخی از رشته ها از جمله روانشناسی، جامعه شناسی، مردم شناسی، ادبیات و حتی هنر داشت.
فروید هنگامی که نظریه رشد شخصیت خود را شکل داد، به مشاهدات و مطالعات موردی بیماران خود بسیار توجه داشت.
• چگونه روانکاوی بر روانشناسی تأثیر گذاشت؟
سه سطح ذهن از نظر فروید
فروید ذهن را در سطوح متمایز ترسیم کرد که هریک نقشها و عملکردهای خاص خود را دارند
ضمیر نیمه خودآگاه شامل هر چیزی است که به طور بالقوه می تواند وارد ذهن خود آگاه شود.
ذهن خود آگاه شامل همه افکار، خاطرات، احساسات و خواسته هایی است که در هر لحظه از آنها آگاه هستیم. این جنبه ای از پردازش ذهنی ماست که می توانیم منطقی در مورد آن فکر کنیم و درباره آن صحبت کنیم. این شامل حافظه ما نیز می شود ، که همیشه بخشی از آگاهی نیست، اما می توان آن را به راحتی به آگاهی رساند.
ذهن ناخودآگاه مخزنی از احساسات، افکار، انگیزه ها و خاطرات است که خارج از آگاهی آگاهانه ما هستند. ناخودآگاه حاوی مطالبی است که غیرقابل قبول یا ناخوشایند است، مانند احساس درد، اضطراب یا درگیری.
فروید سه سطح ذهن را به کوه یخ تشبیه کرد. بالای کوه یخی که می توانید در بالای آب مشاهده کنید نشان دهنده ذهن خود آگاه است. قسمتی از کوه یخ که در زیر آب غوطه ور است، اما هنوز قابل مشاهده است، نیمه آگاه است. قسمت عمده کوه یخ که در زیر خط آب دیده نمی شود نشان دهنده ناخود آگاه است.
اشتباه لپی فرویدی
یکی از راههای درک نحوه عملکرد ذهنهای آگاه و ناخودآگاه این است که به چیزی که به عنوان تپق زبان نگاه کنیم. اعتقاد بر این است که این اظهارات نادرست افکار یا احساسات زیربنایی، ضمیر ناخودآگاه را آشکار می کند.
فروید معتقد بود که در حالی که ضمیر ناخودآگاه تا حد زیادی غیرقابل دسترسی است، محتویات گاهی اوقات به طور غیر منتظره ای حباب می زنند، مانند خواب یا اشتباه بیان کردن یک چیز واضح که از قبل از آن با خبرید.
نمونه ای از اشتباه لپی فرویدی مردی است که هنگام اشاره به دوست دختر فعلی به طور تصادفی از نام دوست دختر سابق خود استفاده می کند. در حالی که اکثر ما ممکن است این را یک اشتباه ساده بدانیم، فروید معتقد بود که این لغزش نشان دهنده نفوذ ناگهانی ذهن ناخودآگاه به ذهن خودآگاه است که اغلب به دلیل احساسات حل نشده یا سرکوب شده است.
دسترسی به افکار ناخودآگاه
از نظر فروید، افکار و احساسات خارج از آگاهی ما همچنان بر رفتارهای ما تأثیر می گذارد، حتی اگر از این تأثیرات اساسی غافل (نا خودآگاه) باشیم.
ناخودآگاه می تواند شامل احساسات سرکوب شده ، خاطرات پنهان ، عادات ، افکار ، خواسته ها و واکنش های درونی باشد. خاطرات و احساساتی که بیش از حد دردناک، شرم آور، یا ناراحت کننده برای ذهن خود آگاه هستند در مخزنی عظیم که ذهن ناخودآگاه نامیده می شود ذخیره می شوند.
فروید برای شناسایی ریشه های یک ناراحتی روانی، از تکنیک هایی مانند تجزیه تحلیل رویا و ارتباط آزاد (به اشتراک گذاری افکار به ظاهر تصادفی) برای نشان دادن احساسات واقعی استفاده کرد.
نقش ضمیر نیمه خودآگاه
محتویات ذهن خود آگاه شامل همه مواردی است که شما به طور فعال از آنها آگاه هستید. ضمیر نیمه خودآگاه شامل همه مواردی است که می توانید به طور بالقوه به سمت ضمیر خود آگاه خود بکشید. ضمیر نیمه خود آگاه همچنین به عنوان یک محافظ عمل می کند و اطلاعاتی را که اجازه ورود به ذهن خود آگاه را دارد، کنترل می کند.
خاطرات نیمه خود آگاه همان چیزهایی نیستند که همانند به یاد آوردن راه خانه به آسانی به آنها دسترسی پیدا می کنید. آنها خاطرات فشرده ای هستند که ما آنها را برای یک هدف خاص در یک زمان خاص در ذهن خود ثبت کرده ایم.
در حالی که بسیاری از ایده های فروید از بین رفته است اهمیت ذهن نا خود آگاه شاید به یکی از مهمترین و ماندگارترین کمک های او در روانشناسی تبدیل شده است. علم روانکاوی، که به بررسی چگونگی تأثیر ذهن ناخودآگاه بر رفتارها و افکار می پردازد، به یک ابزار مهم در درمان بیماری های روانی و ناراحتی های روانی تبدیل شده است.
